4e Europese rijbewijsrichtlijn: wat betekent dit voor jou (en voor Westpoort cursisten)?

Het CBR heeft op 1 december 2025 bekendgemaakt dat de 4e Europese rijbewijsrichtlijn is aangenomen. De komende jaren veranderen de regels rond rijbewijzen stap voor stap in alle EU-landen, waaronder Nederland.

Voor Opleidingscentrum Westpoort en voor iedereen die met verkeer, vervoer en veiligheid te maken heeft, is dit belangrijk nieuws. In deze blog zetten we de hoofdlijnen helder op een rij én leggen we uit wat dit voor jou als (toekomstige) chauffeur of werkgever betekent.

Waarom komt er een 4e rijbewijsrichtlijn?

De nieuwe richtlijn is onderdeel van een groter Europees pakket om:

• Het rijbewijssysteem moderner en digitaler te maken;
• Verkeersveiligheid verder te verbeteren;
• Regels in EU-landen beter op elkaar af te stemmen, zodat rijden én handhaven over de grens makkelijker wordt.

De 4e rijbewijsrichtlijn bouwt voort op de 3e richtlijn en voegt daar een aantal stevige vernieuwingen aan toe, bijvoorbeeld rond het digitale rijbewijs en zwaardere voertuigen op rijbewijs B.

Belangrijk om te weten:
Lidstaten hebben vier jaar de tijd om deze Europese regels om te zetten in nationale wetgeving. De praktische invulling in Nederland volgt dus gefaseerd.

De belangrijkste veranderingen op een rij

1. Digitaal rijbewijs naast het fysieke pasje

Er komt een digitaal rijbewijs dat je via je smartphone kunt tonen. Dit digitale rijbewijs wordt in de EU juridisch gelijkgesteld aan het fysieke document. Je hebt dan één rijbewijs, dat je op verschillende “dragers” kunt gebruiken: fysiek én digitaal.

Wat betekent dit straks?

• Je kunt je rijbewijs digitaal bij je hebben.
• Handhaving en controle worden eenvoudiger, ook over de grens.
• Het fysieke kaartje blijft voorlopig wel bestaan; de overgang is gefaseerd.

2. Proeftijd en strengere regels voor beginnende bestuurders

Voor beginnende bestuurders komt er EU-breed een proeftijd van twee jaar, met zwaardere regels en sancties bij risicovol gedrag, zoals:

• Rijden onder invloed (alcohol en drugs).
• Het niet dragen van gordels.
• Het niet goed gebruiken van kinderzitjes.

Doel: jonge bestuurders beter beschermen, gedrag sturen en het aantal ernstige ongevallen verder terugdringen.

3. Meer mogelijkheden met rijbewijs B (tot 4.250 kg)

Een van de meest besproken punten is de ruimte die de richtlijn biedt om met rijbewijs B zwaardere voertuigen te besturen:

• Voertuigen tot 4.250 kg op alternatieve aandrijving (bijv. elektrisch, waterstof, CNG, LPG) worden onder voorwaarden toegestaan met B in plaats van C.
• Dit is relevant voor o.a. elektrische bestelbussen, camperbestuurders en bepaalde voertuigen in het doelgroepen- en stadvervoer.

Belangrijke voorwaarden die in voorstellen en nationale uitwerking terugkomen:

• Je moet minimaal twee jaar in het bezit zijn van rijbewijs B.
• Er komt een verplichte aanvullende rijtraining (minimaal zeven uur wordt veel genoemd in de vakmedia) om veilig met zwaardere voertuigen te kunnen rijden.

Ook wordt gesproken over combinaties waarbij het totaalgewicht (voertuig + aanhanger) onder de 5.000 kg moet blijven. Hier kunnen per land nog keuzes in worden gemaakt bij de omzetting naar nationale regels.

4. Strengere medische en veiligheidsregels

De richtlijn scherpt ook de medische geschiktheid en veiligheidsregels aan:

• Strengere eisen bij medische keuringen, waaronder oogtesten, bij het aanvragen of verlengen van het rijbewijs.
• Betere mogelijkheden om een bestuurder die in een ander EU-land een zware overtreding begaat, het rijden in de hele EU te ontzeggen.

Dit alles moet bijdragen aan meer verkeersveiligheid én meer duidelijkheid in grensoverschrijdende situaties.

Wat merk jij hiervan als chauffeur of werkgever?

Voor (toekomstige) bestuurders B

• Je krijgt te maken met een proeftijd van twee jaar met zwaardere sancties.
• Veilig en verantwoord rijgedrag wordt nóg belangrijker. Fouten kunnen grotere gevolgen hebben voor je rijbewijs.
• Op termijn kun je meer met je B-rijbewijs (bijvoorbeeld met zwaardere elektrische voertuigen), maar daar hoort wel extra scholing bij.

Voor beroepschauffeurs en Code 95

• De 4e rijbewijsrichtlijn hangt nauw samen met Europese regels rond vakbekwaamheid en Code 95 nascholing.
• De verwachting is dat eisen aan kennis, veiligheid en doorlopende scholing eerder strakker dan soepeler worden.
• Digitale rijbewijzen en betere gegevensuitwisseling in Europa maken controle op vakbekwaamheid en geldigheid makkelijker.

Voor werkgevers en wagenparkbeheerders

Heb je een wagenpark met (toekomstig) elektrische bestelauto’s, bussen of zwaardere voertuigen? Dan is deze richtlijn relevant voor je dagelijkse praktijk:

• Je krijgt naar verwachting meer flexibiliteit om zwaardere zero-emissie voertuigen met rijbewijs B in te zetten.
• Tegelijkertijd komen er voorwaarden: minimaal twee jaar rijervaring, aanvullende training én duidelijke veiligheidskaders.
• Medische keuringen, geschiktheid en gedrag worden belangrijker bij werving, selectie en planning van personeel.

Kort gezegd: meer mogelijkheden, maar ook meer verantwoordelijkheid.

Wat doet Westpoort met de 4e rijbewijsrichtlijn?

Bij Opleidingscentrum Westpoort volgen we deze ontwikkelingen op de voet. De nieuwe richtlijn raakt namelijk direct aan waar wij voor staan: veilig, vakbekwaam en praktisch opgeleid de weg op.

Concreet betekent dit voor jou:

• We houden de omzetting van de Europese richtlijn naar Nederlandse wet- en regelgeving nauwlettend in de gaten.
• Zodra duidelijk is hoe de regels in Nederland precies gaan gelden, passen we onze opleidingen, Code 95-nascholing en verkeerscursussen daarop aan.
• We zorgen ervoor dat onze trainingen blijven aansluiten op de nieuwste veiligheids- en rijbewijsregels, zodat jij als chauffeur of werkgever niet voor verrassingen komt te staan.

Blijf op de hoogte

De 4e rijbewijsrichtlijn is een grote verandering, maar de impact komt stapsgewijs.

Wil je weten wat dit betekent voor jouw organisatie, chauffeurs of opleidingsplan?

• Neem contact op met je persoonlijke opleidingsadviseur bij Westpoort, of
• Stuur ons een bericht via het contactformulier op de website.

We denken graag met je mee over de beste opleidingsroute voor jouw mensen en jullie wagenpark.

Opleiden voor morgen begint vandaag. Zo geleerd. Zo gedaan.